Παχυσαρκία | Γαστροπλαστικές Sleeve και M&M (γαστρικόμανίκι)

Οι γαστροπαλαστικές Sleeve και M&Μ (Magenstrasse-Mill) αποτελούν δύο νεότερες τεχνικές, που σαν στόχο έχουν να περιορίσουν τις απώτερες επιπλοκές μιας επέμβασης γαστρικού περιορισμού και να βελτιώσουν τις διατροφικές συνήθειες των ασθενών. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα των επεμβάσεων της κάθετης γαστροπλαστικής και του δακτυλίου, είναι η δυσκολία συμμόρφωσης των ασθενών με τους αυστηρούς διατροφικούς κανόνες και οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει μια τέτοια συμπεριφορά. Αντίθετα, με τις νέες αυτές μεθόδους, τα επεισόδια απόφραξης, οι εμετοί και οι επιπλοκές που σχετίζονται με τις στενώσεις και την εμφύτευση ξένων σωμάτων εξαλείφονται. Το γεγονός αυτό συμβάλει στην απαραίτητη καλή ψυχολογία του ασθενή, στη διευκόλυνση της κοινωνικής του ζωής και στη δυνατότητα να διατηρήσει το βάρος του στα επιθυμητά επίπεδα.

Πώς όμως λειτουργούν οι δύο αυτές επεμβάσεις; Ο θόλος και το σώμα του στομάχου αποτελούν τον κύριο αποθηκευτικό χώρο της τροφής. Ο στομαχικός θόλος έχει χωρητικότητα περίπου ενός κιλού (1000 με 1500 γραμμάρια). Υπό φυσιολογικές συνθήκες ο κορεσμός επέρχεται όταν το στομάχι γεμίσει με τροφή. Με τη γαστροπλαστική Sleeve ο αποθηκευτικός χώρος του στομάχου, δηλαδή ο θόλος και το μεγαλύτερο μέρος του σώματος του, αφαιρούνται. Με την τεχνική Μ&Μ το τμήμα αυτό του στομάχου απομονώνεται λειτουργικά, χωρίς όμως να αφαιρείται. Και στις δύο περιπτώσεις το στομάχι παίρνει τη μορφή ενός σωλήνα χωρητικότητας 100 γραμμαρίων, δηλαδή 10 με 15 φορές κάτω από φυσιολογικό, χωρίς να διαταράσσεται η νεύρωση και χωρίς να προκαλείται δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών.

Ο κορεσμός επέρχεται με πολύ μικρότερη ποσότητα τροφής. Η διέλευση της τροφής καθυστερεί ενώ η κένωση επιταχύνεται, με αποτέλεσμα να αναστέλλεται η πείνα και να καταπολεμούνται οι  βουλιμικές τάσεις. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι με τις δύο αυτές μεθόδους, διαταράσσεται και η έκκριση της Γκρελίνης, της νευρορμόνης που ευθύνεται για το αίσθημα της όρεξης. Η Γκρελίνη παράγεται από τον στομαχικό θόλο, ειδοποιώντας τον εγκέφαλο όταν νιώθουμε ότι πεινάμε. Στην γαστροπλαστική Sleeve ο θόλος του στομάχου αφαιρείται, οπότε η έκκριση της Γκρελίνης αναστέλλεται οριστικά. Το αποτέλεσμα είναι μόνιμος περιορισμός της πείνας. Η αναστολή της Γκρελίνης είναι ο σπουδαιότερος λόγος που η γαστροπλαστική Sleeve έχει  χαρακτηριστεί σαν η πιο φυσιολογική επέμβαση γαστρικού περιορισμού.

Καθώς ο περιορισμός της στομαχικής χωρητικότητας είναι πραγματικός και όχι τεχνητός, η αίσθηση του κορεσμού έρχεται απολύτως φυσιολογικά - χωρίς να δημιουργούνται στενώσεις που είναι υπεύθυνες για τη δυσπεψία, τους εμετούς και τις αποφράξεις. Έτσι έχουμε μεγάλη απώλεια βάρους, χωρίς να απαιτείται συμμόρφωση με αυστηρούς διατροφικούς περιορισμούς και μακροχρόνια ιατρική παρακολούθηση.

Η γαστροπλαστικές Sleeve και Μ&Μ, ενδείκνυνται για τη θεραπεία της νοσογόνου παχυσαρκίας (ΒΜΡ>40). Οι ενδείξεις τους είναι ίδιες με αυτές των άλλων επεμβάσεων γαστρικού περιορισμού. Η τεχνική Μ&Μ προτιμάται έναντι της Sleeve, στις περιπτώσεις όπου συντρέχουν λόγοι διατήρησης του θόλου του στομάχου.

Λόγω των μοναδικών πλεονεκτημάτων και της έλλειψης απώτερων επιπλοκών, η γαστροπλαστική Sleeve θεωρείται ασφαλής ακόμα και για ασθενείς ηλικίας άνω των 60, αλλά και για ασθενείς στους οποίους οι άλλες επεμβάσεις αντενδείκνυνται. Αποτελεί επίσης αποτελεσματική εναλλακτική λύση, για ασθενείς στους οποίους προηγούμενη τοποθέτηση γαστρικού δακτυλίου δεν είχε αποτέλεσμα.

Οι επεμβάσεις αυτές γίνονται με λαπαροσκόπιση, με μικρό χρόνο νοσηλείας (3-4 μέρες), μικρό μετεγχειρητικό πόνο και οι μετεγχειρητικές επιπλοκές, αν υπάρξουν, είναι αντιμετωπίσιμες με συντηρητικά μέσα, μπορεί όμως να χρειαστούν και επανεπέμβαση. Κύρια επιπλοκή είναι η διαφυγή από τη γραμμή συρραφής και σ’αυτές τις περιπτώσεις θα χρειαστεί παράταση του χρόνου νοσηλείας. Στις περισσότερες περιπτώσεις η αντιμετώπιση είναι συντηρητική. Και οι δύο επεμβάσεις είναι εξαιρετικά ασφαλείς και έχουν αντιελκωτικά αποτελέσματα, που προκαλεί η μείωση της έκκρισης γαστρικού οξέος. Δεν προκαλούν δυσφαγία ή δυσσαπορόφηση θρεπτικών συστατικών και δεν απαιτούν μακροχρόνια ιατρική παρακολούθηση. Μπορούν να γίνουν ακόμα και σε άτομα με ιστορικό έλκους, βεβαρυμμένο ιατρικό ιστορικό και προβλήματα υγείας. Είναι μη αναστρέψιμες.

Η απώλεια του πλεονάζοντος βάρους υπολογίζεται στο  65% με 75% από τον πρώτο κιόλας χρόνο. Η μέση απώλεια βάρους είναι 45 με 60 κιλά, πράγμα που σημαίνει ότι είναι περισσότερο κατάλληλες για άτομα με ΔΜΣ μεταξύ 40 και 55. Μπορούν ωστόσο να βοηθήσουν και άτομα με πολύ σοβαρή παχυσαρκία (ΔΜΣ >55) στο πλαίσιο μιας πολυδιάστατης χειρουργικής αντιμετώπισης. Η πιθανότητα αποτυχίας με τη γαστροπλαστική Sleeve είναι μικρότερη από αυτή του γαστρικού δακτυλίου. Ανάκτηση βάρους έχει αναφερθεί μέχρι και στο 15% των περιπτώσεων. Με την τεχνική Μ&Μ υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος ανάκτησης βάρους καθώς δεν αναστέλλεται η έκκριση της Γκρελίνης. Η ικανοποίηση των ασθενών από τις επεμβάσεις φτάνει το 88%. Το ενδεικτικό κόστος των επεμβάσεων ανέρχεται στα 8.000 - 10.000 ευρώ, ποσό από το οποίο τα ασφαλιστικά ταμεία καλύπτουν περίπου το 50% με τη διαδικασία της προέγκρισης.